تفاوت روش تحلیل محتوا و روش تحلیل مضمون 

تفاوت تحلیل محتوا و تحلیل مضمون 

تحلیل محتوا و تحلیل مضمون دو روش پرکاربرد در پژوهش‌های کیفی هستند که اغلب با هم اشتباه گرفته می‌شن. هرچند هر دو روش برای بررسی داده‌های متنی به کار می‌روند، اما تفاوت‌های مهمی در رویکرد و اهداف اون‌ها وجود داره.

تحلیل محتوا (Content Analysis)

• هدف: هدف اصلی تحلیل محتوا، اندازه‌گیری عینی و کمی ویژگی‌های قابل مشاهده در یک متن هست. این ویژگی‌ها می‌تونه شامل کلمات، عبارات، موضوعات، یا مفاهیم خاصی باشه.
• رویکرد: تحلیل محتوا گاهی رویکردی کمی داره و از تکنیک‌های آماری برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده می‌کنه.
• کاربردها: تحلیل محتوا برای بررسی متون گسترده‌ای مانند روزنامه‌ها، مجلات، کتاب‌ها، وب‌سایت‌ها و رسانه‌های اجتماعی بسیار مناسب هست.
• مثال: شمارش تعداد دفعاتی که یک کلمه خاص در یک کتاب مثل نهج البلاغه استفاده شده.

تحلیل مضمون (Thematic Analysis)

• هدف: هدف اصلی تحلیل مضمون، درک عمیق‌تر از معنای نهفته در داده‌های کیفی هست. این روش به دنبال شناسایی الگوها، مفاهیم و مضامین اصلی در متن هست.
• رویکرد: تحلیل مضمون رویکردی کیفی داره و بیشتر بر روی تفسیر و معنی‌سازی داده‌ها تمرکز می‌کنه.
• کاربردها: تحلیل مضمون برای بررسی داده‌های حاصل از مصاحبه‌ها، گروه‌های متمرکز، و سایر روش‌های جمع‌آوری داده‌های کیفی مناسب است.
• مثال: شناسایی مضامین اصلی در سخنرانی های مقام معظم رهبری پیرامون زن.

به طور کلی می شه گفت:

• تحلیل محتوا به شما می‌گه که چه چیزی در متن وجود داره، در حالی که تحلیل مضمون به شما می‌گه که چرا چیزی در متن وجود داره.
• تحلیل محتوا بیشتر برای بررسی متغیرها مناسب هست، در حالی که تحلیل مضمون برای درک عمیق‌تر از داده‌های کیفی و کشف مفاهیم پنهان مناسب‌تر هست.

#پژوهش #روش_تحقیق #روش_تحلیل_تماتیک #روش_تحلیل_محتوا #انواع_روش_تحقیق
@pajohesh_esfahan

●استفاده از مطالب سایت، با ذکر منبع بلامانع است.